Pest Kontrol Sistemi
Pest kontrol sistemi, sadece kimyasal uygulamalardan ibaret değildir. Bunun yanında; hijyen, entomolojik temizlik, yalıtım, depolama, aydınlatma gibi konularda da düzeltici ve önleyici çalışmalar yapmalıdır. Pest Kontrol sistemleri oluştururken amaç, haşere ve kemirgenlerin işletmeye girişini engellemek ve iç alandaki yuvalanma, gıda su kaynakları ve diğer tetikleyici etkenleri ortadan kaldırmaktır. Bu etkenlerden bazılarından, genel bir çerçeve içinde bahsedeceğiz.
Pest Kontrol Sistemi İçinde Sanitasyon Tedbirleri
Hijyen
Zararlıları gıda işletmelerine çeken en temel neden gıda kaynaklarıdır. Hammadde, son ürün veya iade ve atıklar şeklinde de olsa, bu gıda kaynakları zararlılar için oldukça çekicidir. Özellikle hammadde tedariki noktasında yaşanacak riskler, depolanmış ürün zararlıların işletmeye girişi açısından temel sebep oluşturmaktadır. İade, imha ve çöp alanındaki gıda maddeleri kemirgenler ve özelliklede uçan haşereleri işletmeye çekecektir. İşletmenin üretim alanları veya dış alanlarındaki tüm gıda kaynaklarının zararlıların ulaşamayacağı ve kontrol edilebilir bir şekle dönüştürülmesi pest kontrol faaliyetlerinin temel hedeflerinden biri olmalıdır.
Entomolojik Temizlik
Pest kontrol sistemleri içerisinde Entomolojik temizlik, genellikle günlük temizlik faaliyetleri ile karıştırılır. 50 adet hamam böceğinin bir yağ damlası ile bir ay kadar beslendiği düşünüldüğünde Entomolojik temizlik faaliyetlerinin diğer temizlik çalışmalarından ayrılması ve personel bu konuda eğitim verilmesi şarttır. Pest kontrol faaliyetleri içerisinde Entomolojik temizlik çalışmalarının işleyişi, işletmenin faaliyet konusuna, yapısal durumuna ve üretim süreci gibi kıstaslara uygun olarak değerlendirilmeli, temizlik programları ve sonrasındaki denetimler bu çerçevede ele alınmalıdır.
Yalıtım
İşletmelerde yürütülen pest kontrol faaliyetlerinde amaç, zararlılar işletme iç alanına girmeden önce önlemler alınması prensibi doğrultusunda gerçekleştirilir. Bu noktada öncelikle, risk oluşturabilecek zararlı türleri belirlenmelidir. Bu zararlı türlerinin morfolojik yapıları, biyolojileri ve alışkanlıkları göz önünde bulundurularak işletmeye giriş yapma riskleri olan bütün alanlar zararlı geçirmez hale getirilmelidir. Örneğin kemirgenler söz konusu olduğunda, kanalizasyon sistemi bağlantıları, kapıların kenar ve altları, elektrik ve su tesisatlarının binaya giriş yaptığı noktalar özellikle kontrol altına alınmalıdır. Bu yalıtım çalışmalarında kullanılacak malzemelerin seçimi de ayrı bir öneme sahiptir.
Depolama
İşletmelerinin en büyük sorunlarından biride depolama faaliyetleridir. Özellikle depolanmış ürün zararlıları ve fareler depolama alanlarında oldukça büyük sorunlar oluştururlar. Hammadde, ara ürün, son ürün, ıskarta ve imha edilecek ürünler için pest kontrol faaliyetlerine uygun depolama prosedürleri oluşturulmalıdır. İşletme içinde ve depolama alanlarında bulunan tüm malzeme ve ürünler belirli şartlarda depolanmalıdır. Depolama konusunda dikkat edilecek önlemlerden bazıları ise, depolamanın yerden yüksekte ve duvardan açıkta yapılmasıdır. Ayrıca depo içerisindeki malzemeler periyodik olarak sirkülasyona tabi tutulmalıdır.
Aydınlatma
Işık kaynakları özellikle uçan haşereler ve Coleoptera türleri için oldukça çekicidir. İşletme içine ve dış alanına yerleştirilen ışık kaynakları bu zararlı türleri için çekici olabilir. Işıklı sinek tutucular da dâhil tüm ışık kaynakları zararlıları iç alan çekmeyecek şekilde konumlandırılmalıdır. Aydınlatma konusunda dikkat edilecek ikinci bir konu ise aydınlatma kaynağının türü olmalıdır. Tercih edilecek ışık kaynakları özellikle uçan haşereleri cezp etmemelidir.
Gözlem Noktaları
Entegre zararlı kontrolü, işletme içinde bir pest kontrol sistemi kurulması ve düzenli aralıklar ile kontrol edilmesi temeline dayanır. Pest kontrol sistemi, sadece zararlı kontrolü amacı için kullanılmaz, aynı zamanda işletmedeki zararlı türleri ve yoğunlukları hakkında da bilgi vermektedir. Bu yüzden pest kontrol sisteminin korunması ve aktif çalışır halde tutulması pest kontrol firmasının yanı sıra işletme çalışanlarının da sorumlulukları arasında yer almalıdır. Bu amaçla verilecek pest kontrol eğitimleri işletmede gerekli bilincin oluşması için faydalı olacaktır.